Dinamik, kuvvet ile kuvvetin neden olduğu hareket arasındaki ilişkileri inceler.

Dinamiğin temel ilkeleri ünlü fizikçi Newton tarafından üç yasa ile açıklanmıştır.



EYLEMSİZLİK YASASI

Bir cisme hareketi doğrultusunda etkiyen net kuvvet sıfır ise cisim o doğrultuda hareketini korur.

Fnet = 0 ise

Vilk = 0 ; Vson = 0

Vilk = V ; Vson = V

* Cisim duruyorsa durmaya devam eder.

* Cisim sabit hızla hareket ediyorsa hareketini sürdürmeye devam eder.

TEMEL YASA

Bir cisme etki eden net kuvvet sıfırdan farklı ise, cisim net

kuvvet doğrultusunda ivmeli hareket yapar.

Bir cisme etki eden net kuvvetin cisme kazandırdığı ivmeye

oranı sabit olup, cismin eylemsizlik kütlesine eşittir.

Fnet = m.a

kuvvet - ivme grafiğinin eğimi yani;

tanα = m.a

ETKİ - TEPKİ YASASI

Bir cisme etki eden her kuvvete karşı cisim zıt yönde ve eşit

şiddette bir tepki kuvveti oluşturur.

Bu etki ve tepki kuvvetleri farklı cisimler üzerindedir.

* Yatay düzlemde duran cismin düzleme yaptığı etki, ağırlı-

ğı kadardır. Yatay düzlemin cisme uyguladığı tepki de cismin

ağırlığına eşit ve ters yönlüdür.

SÜRTÜNME VE SÜRTÜNME KUVVETİ

Cisim pürüzlü bir yüzeyde veya akışkan ortamlarda (hava,

sıvı gibi) harekete zorlandığında harekete karşı bir direnme oluşur.

Bu direnme kuvvetine sürtünme kuvveti denir. Bu kuvvetin

yardımıyla günlük hayatımızdaki birçok eylemi gerçekleştirebiliriz.

Örneğin; canlıların, araçların hareket edebilmesi, hareket halinde

iken durabilmeleri sürtünme kuvveti yardımıyladır.

* Cisimlere etki eden sürtünme kuvvetinin değeri cismin

hareketsiz ve hareketli olma durumuna göre değişir.

Cisim duruyorken cisme uygulanan kuvvetin miktarı kadar

sürtünme kuvveti oluşur.

Fstatik = –F
bulunur.

Bu durumdaki sürtünme kuvvetine statik sürtünme kuvvetidenir.

Statik sürtünme kuvvetinin maksimum değeri, duran cismi

harekete geçirecek minimum kuvvet kadardır.

* Cisim harekete başladıktan sonra oluşan sürtünme kuvvetine kinetik sürtünme kuvveti denir.

Kinetik sürtünme kuvveti, maksimum statik sürtünme kuvvetinden biraz küçüktür.

Biz problem çözerken statik sürtünme kuvvetinin maksimum

değeri ile kinetik sürtünme kuvvetinin eşit olduğunu kabul edip,genel olarak sürtünme kuvveti diyeceğiz Fs ile göstereceğiz.

* Sürtünme kuvvetinin, uygulanan kuvvete göre grafiği incelendiğinde yukarıda anlatılanlar daha iyi analiz edilebilir.

SÜRTÜNME KANUNLARI

Sürtünme kuvveti, daima cismin hareket yönüne zıttır.

* Sürtünme kuvveti, sürtünen yüzeylerin cinsine bağlıdır.

Yüzeyler arasındaki pürüzlülük artarsa sürtünme kuvveti artar.

* Sürtünme kuvveti, sürtünen yüzeylerin alanına bağlı değildir.

* Sürtünme kuvveti, sürtünen yüzeylerin cinsine bağlı bir sabit

(k) ve hareket doğrultusuna dik olan net tepki kuvveti (N) ile

doğru orantılıdır.

Bu bilgiler yardımıyla sürtünme kuvveti Fs nin maksimum

değeri

Fs = k.N ile ifade edilir.

k: sürtünme katsayısı

N: yüzeyin tepkisi

* k’nın değeri deney koşulları dışında 1 den büyük olamaz.

Birimi yoktur.

Sürtünmeli bir yüzey üzerinde durmakta

olan bir cismin kuvvet - ivme

grafiği şekildeki gibidir.

Grafiğin eğimi

tanα = F - Fs /
a

=m

* Cisme uygulanan kuvvetlere göre sürtünme kuvveti

bağıntıları;

Yorumlar (1)1392

1. erkan [08.12.2016, 15:48 ]

   ?

   k 1 den büyük olamaz deniyorda işte sebebi ne niye olamaz ben onu araştırıyorum