Sıvılar hareketlerinden ve ağırlıklarından dolayı bulunduğu kaba basınç uygularlar. Sıvıların bulunduğu kabın şeklini aldıklarına göre, uyguladıkları basınçta kabın tamamına olacaktır haliyle. Sıvıların katılardan temel farklı aslında akışkan olmalıdır.
Bir sıvının içinde bulunduğu kabın tabanına uyguladığı sıvı basıncı 1 cm2 lik tabana sahip sıvı yüksekliğinin ağırlığına eşittir.
########
Sıvı basıncı
P = h.d.g olarak ifade edilir.
P = G/S (I )olduğunu biliyoruz.
G = m.g (II)
d = m/V => m = d.V 'dir.
(I) nolu eşitliğe m'in değerini yazalım.
G = d.V.g (III)
Düzgün geometrik cisimlerin hacim hesabı,
Hacim = Taban Alanı x Yükseklik 'tir. V = S.h
S:Taban Alanı h:yükseklik
(III) nolu eşitliğe yukarıda ki hacmin değerini yazalım.
G = d.S.h.g (I) nolu denklemde G'nin yani ağırlık ifademizin basınç eşitliğindeki yerine yazalım.
P = G / S => P = d.S.h.g/S S'ler sadeleşip, ifadeyi temize çekersek,
P = h.d.g
########
* Sıvı basıncı daima yüzeye diktir.
P: Sıvı basıncı
h: basıncı bulunacak noktanın sıvının en üst noktasına olan dik uzaklığı
d: sıvının özkütlesi
g: yer çekimi ivmesi
Şekildeki kaplarda d özkütleli sıvılar varken tabanlarına etki eden sıvı basınçlarını yazarsak
Pl = h.d.g
Pll = h.d.g
Plll = h.d.g
bulunur.
Pl = Pll = Plll olduğu görülür.
Yukardaki sonuç; sıvı basıncı kabın şekline ve taban alanına bağlı değildir.
K, L, M noktalarındaki sıvı basınçlarını yazalım,
P = h.d.g olduğuna göre,
PK = 2hdg
PL = 2hdg
PM = 2hdg bulunur.
Buradan yola çıkarak içinde tek cins sıvı bulunan bir kabın içerisinde aynı yatay hizadaki noktalara etki eden sıvı basınçları eşittir diyebiliriz.
SIVI BASINÇ KUVVETİ
Sıvının içinde bulunduğu kabın herhangi bir yüzeyine uyguladığı toplam dik kuvvettir.
F = h.d.g.s olarak tanımlanır.
F: Basınç kuvveti
h: Basınç kuvveti bulunacak yüzeyin sıvının en üst noktasına olan dik uzaklık. Yan yüzeyler için yüzeyin orta noktasından alınır.
d: Sıvının özkütlesi
g: Yerçekimi ivmesi
s: Yüzey alanı
S1, S2 ve S3 kesitli yüzeylere d özkütleli sıvının uyguladığı basınç kuvveti
F1 = h1.d.g.S1
F2 = h2.d.g.S2
F3 = h3.d.g.S3
şeklinde olur.
Kabın tabanına etki eden sıvı basınç kuvveti ile sıvı ağırlığı arasında bir ilişki kurmamız gerekirse, sıvının tabana uyguladığı basınç kuvveti kabın taban alanı üzerinde dik yükselen sıvının ağırlığına eşittir.
• I. kapta (küp, silindir, prizma şeklindeki kaplarda) sıvının kabın tabanına yaptığı basınç kuvveti, kaptaki sıvı
ağırlığına eşittir.
• II. kaptaki sıvı ağırlığı, sıvının kabın tabanına uyguladığı basınç kuvvetinden büyüktür. (G2 > F2)
• III. kaptaki sıvı ağırlığı, sıvının tabana uyguladığı basınç kuvvetinden küçüktür. (F3 > G3)
Göktuğ Serkan Bozoklu
Sınavım iyi geçti....
ödevim vardı bi boka yaramadı ama yine de çok tşkk