Amaç: Vektörlerin yön ve doğrultusunun ve vektörlerin toplanmasını öğrencilere kavratmak.
Önerilen Süre:1 ders süresi
Öğretim Yöntemleri: Soru cevap, Düz anlatım, Tartışma, Problem çözme yöntemi
Önerilen kaynaklar: Temel Fizik Cilt II Arkadaş Yayınevi, ÖSS Fizik X Yayınları
Öğrencilere vektörlerin nasıl ve hangi yöntemlerle toplandığı anlatılır. Kısaca paralelkenar, çokgen, üçgen yöntemi gibi değişik yöntemlerle bulabiliriz
1. Yol: Öğretmen soruda sorulmak isteneni öğrencilere anlatır.1soruda önce verilenler
Dikkate alınırsa bize K-M vektörleri verilmiştir. Öğrencilere bir vektörün nasıl ters çevrileceği sorulur. Ardından iki vektörün çıkarılmasının nasıl yapılabileceği sorulur. Bu sorular cevaplandığında artık öğrenci soruyu çözmeye hazır hale gelmiştir. Öncelikle verilen vektörler paralel kenar yöntemi ile toplamak için iki vektörün uygulama noktaları aynı olacak şekilde bir noktaya taşınır. K-M vektörü ile –K vektörü toplanır. Ancak burada K vektörü ters çevrilir. Ters çevirme işleminde K vektörünün sadece yönü değişir.
L | ||||
K-M | ||||
-K |
L | -K | |||
KM | ||||
-M | ||||
L | M | ||
K |
L+M | M | |||
L |
Yukarıdaki şekillerde olduğu gibi paralel kenar yöntemi kullanılarak L+M bileşke vektör bulundu.
2. Yol: iki vektör üçgen yöntemi ile de toplanabilir. Üçgen kuralı ile toplamak için vektörlerden birinin uç noktasına diğerlerinin başlangıç noktası gelecek şekilde var olan vektörler eklenerek toplanır.
L | +M | -M | |||||
K-M | |||||||
L+M | -K | ||||||
Yukarıdaki şekilde görüldüğü gibi öğretmen önce K+M vektörü ile –K vektörünü uç uça ekleme metodu ile toplayıp ardından elde edilen –M vektörünü ters çevirerek +M vektörünü elde eder. Bundan sonra yapılacak işlem öğretmenin öğrencilerine L ile M vektörlerini kimin toplayabileceği sorusunu sorması ve çözümün yapılıp yapılmaması halinde yine uc uca ekleme yöntemi ile bileşke vektörün bulunmasıdır.
3. Yol: Burada öğretmen bu yolu da öğrencilerine göstermelidir. Bu yöntem hem daha kolay hem de zaman bakımından daha tasarrufludur.
VEKTÖR | Yatay Bileşen | Dikey Bileşen(y) |
K-M | 1 | -2 |
-K | -2 | -1 |
R=-M | -1 | -3 |
+M | 1 | 3 |
L | -1 | -1 |
R=L+M | 0 | 2 |
Yukarıda ki tabloda her bir vektörün yatay ve düşey bileşenleri her bir birim kareye bir birim karşılık gelmek şartı ile bileşenlerin değerleri tabloya yazılır. Ardından bu problem için istenenler öğrencilere sorular sorularak sonuç öğrencilere buldurulur.
Keşke bir kaç tane örnek soru olsaydı konu daha iyi anlaşılırdı...