Fiziğin doğası ünitesi fizik bilimine giriş olarak değişmiş olup ünitenin konu listesi aşağıda yer almaktadır. YGS de garanti bir sorusu bulunmakta olup 9.sınıf seviyesidir.
Periyot nedir?
Ne işe yarar?
Periyot, artarda gelen iki tepe ya da çukurun geçmesi için gereken süreye periyot denir. Yani tam bir dalganın oluşabilmesi için gereken süre miktarıdır.
Maddeninn katı halinde belli bir şekle ve hacme sahiptir. Haliyle bu katı maddeniz atom ve molekülleri birbirine çok yakın olduğundan dolayı aralarında boşluklar oldukça azdır. Aslında bu durum katı maddenin atom ve moleküllerinde bir düzenlilik getirir.
Dayanıklılık hesabı yapmadan önce öncelikle geometrimiz iyi olmalıdır. Burda basitçe hacim ve yüzey alanın hesabını yapabilmeliyiz ki bu işlemler aslında ortaokul yıllarınızda zaten görmüşünüzdür.
Dayanıklılık, katı maddenin kendisine gösterilen kuvvete karşı göstermiş olduğu dirençtir.
Deney, doğada gerçekleşen / gerçekleşmeyen olayların, insanın içinde keşfetme dürtsüyle öğrenmek istediği bilgileri ya da öğrenciği bilgileri yaparak yaşararak laboratuar ortamında gerekli koşulalr sağlanarak gösterimde bulunma / taklit etme gibi durumları içerein bir öğrenme etkinliğidir.
Deneyler ikiye ayrılır. Nitel deney ve Nicel deney olmak üzere.
Gözlem, doğa olayları hakkında duyu organlarıyla ya da ölme araçlarıyla gerçek bilgilere ulaşma işmei gözlem denir. Bu bilgilere ulaşan kişiyede gözlemci denir.
Gözlemler ikiye ayrılır.
Nitel Gözlem
Nicel Gözlem
Nitel Gözlem: Herhangi bir ölçme aracı olmadan, sadece duyu organlarıyla yapılan bir gözlemdir.
Bu büyüklükleri ikiye ayrıyoruz. Genel anlamda yön ve doğrultuya sahip olanlar ve olmayanlar olmak üzere. Neden var? Çünkü fizikte bazı büyüklükler sadece sayılarla ifade edebiliyoruz. Ancak bazı büyüklüklerin ifade ediliş şeklinde sayılar yeterli olmamaktadır. Bu yüzden sayıların yanlarına sembol ve birimler kullanırız. Bazılarının yanlarınıda ek olarak doğrutu ve yön ekleriz ki anlamlı cümleler kuralım.
Sonuçta fizik doğa olaylarını anlaşılır bir biçimde anlatan bilim dalı. Çıkan verilerin kesin ve anlaşılır olması için en temel dilimiz sayılardır. Sayıların yeterli gelmediği durumlarda illa ki yanlarına bir şeyler eklememiz gerekir.
Bir sayı ve birimle ifade ettiğimiz büyüklüklere skaler büyüklük denir.
Bu büyüklükleri tanımlarken yön ve doğrultu kavramlarına ihtiyaç olmaz ve bunlar için anlamsız olur. Örneğin;
Bilimsel yöntem problemlere karşı (tanımlanmış,belirlenmiş problem) diğer bilim insanlarının kabul göreceği şekilde çözülmesi/sonuçlanması/anlatılması demektir. Yöntem keyfe göre değil bir süreç şeklinde çıkan sonucun doğruluk sekmesi yüksek olarak sonuçlanır.
Gözlem, doğa olayları hakkında duyu organlarıyla ya da ölme araçlarıyla gerçek bilgilere ulaşma işmei gözlem denir. Bu bilgilere ulaşan kişiyede gözlemci denir.
Gözlemler ikiye ayrılır.
Nitel Gözlem
Nicel Gözlem
Nicel Gözlem: Duyu organlarının yanında bir ölçe aleti kullanarak yapılan gözlemlerdir.
Düzgün doğrusal hareket tipinin grafikleri
Konum - Zaman , Hız - Zaman, İvme - Zaman Grafikleri.
İvmenin sıfır yani olmadığı durumların grafikleri.
Hareketi tanımlamıştık, burda konum kavramına da yer vemiştik. Doğrusal Hareket YGS/LYS sıanvında çıkacak olup konun derinlemesine bilgileri 11 ve 12 sınıfda olacaktır.
Yine belli bazı kavramları biliyor olmalıyız!
Yörünge:
Bir cismin hareketi sırasında izledi¤i yolun şekline yörünge denir. Hareket çeşitlerini yörüngelerine göre adlandırabiliriz.
Doğrusal hareket, düzgün dairesel hareket gibi.
Hareketi tanımlamadaın önce konum kavramını bilmemeiz gerekir.
Bir cismin seçtiğimiz bir başlangıç noktasına göre yönlü uzaklığına konum denir. Örneğin sınıf içerisindeki bir öğrencinin konumu söylerken pencereye doğru ya da tahtaya doğru 5 adım, 2m gibi cümleler kurarız.
Şimdi bir cismin bulunduğu konumu belirtebilmek için o cismin başlangıç noktasını, yönünü ve büyüklüğü gibi niceliklerin bilinmesi gerekir. Bu duruma istinaden hem yöne ve hem büyüklüğe sahip olduğuna göre nicelik olarak konum vektörel bir büyüklüktür.
Pek Hareket Nedir?
Bu harekette ivmesiz bir hareketimiz vardır. Önce ivmeyi tanımlayalım.
İvme:
Birim zamandaki hareketlinin hızındaki değişimdir. Değişimden kasıt hareketli/cisim hareketi boyunca hızını düşürebilir ya da artırabilir.
Örneğin arabamızın hızını önce 0 dan 100 km/h sonra 80 km/h 'a indirelim. Bu çıkış ve inişler birer değişimdir. İşte ivme dediğim kavram, bu hızdaki artış ya da azalışlardır.Başka bir örnek verelim salıncakta ileri geri salınım yaparken hızımıda artış ya da azalışlara olacaktır. İşte bu zaman dilimindeki hızımızın değişimi ivmeyi ifade eder.
İvme;
- İnglize acceleration kelimesinin baş harfi "a" ile gösterilir.
- Büyüklüğü;
a = v/t yani, İvme = Hız / Zaman
- Birimi ise; hızın birimi "m/s", zamanın birimi "s" olduğuna göre formülde birimleri yerine koyalım.
a = [m/s]/s = m/s2 olur. Bu durumda ivmenin birimi m/s2 dır.
- Vektörel bir büyüklüktür.
- Pozitif ya da negatif olabilir. Bu durum hızlandığımız ya da yavaşladığımızı gösterir.
-Hızın yönü pozitif ise ivme de pozitiftir.
- Hızın yönü negatif ise ivme de negatiftir.
9.Sınıf konu indexi. Lise 9. sınıf konuların ana listesi ve sitemizdeki içerilerle bağlantıları. Daha anlaşılır yapabilmek adına konu sırasını bozmadan sitemzideki sayfalara ekleyeceğiz. Zaman buldukça eklediğimiz konu ve soruları buradan bağlantılarla destekleyeceğiz. Ek kısa yol gibi düşünelim.
Kırmızı renkli başlıklarda aktif bağlantıları eklemiş olduklarımızdır.
9. Sınıf Fizik Konuları başlığından sağdaki sütündaki çözümlü sorulara bakabilirsiniz. Ancak bu sorular şuanki müfredadımıza göre 9.sınıflar için uygun değildir. Bazı istisnalar hariç olmak üzere genel anlamda 9.sınıfa sayısal veriler olmadan konu işlenip az biraz soru çözüldüğü için bu safada çözümlü sorular bağlantılarına yer vermedik.
Bir maddenin toplam iç enerjisidir. Bu enerjinin kaynağı moleküllerin birbirine uyguladığı kuvvet ve moleküllerin hareketidir. Kısacası ısı enerjisine moleküllerin sahip olduğu kinetik ve potansiyel enerjilerin toplamıdır diyebiliriz. Aslında ısı enerjiyi transfer eder, yani enerjiyi aktarır.
Isı enerjisinin birimi kalori (cal) dir ve 1 kalori 4,18 joule’e
eşittir. Isı skaler bir büyüklüktür. Isıyı "Q" harfi ile gösteririz. Kalorimetre kabı ile doğrudan ölçebilir, matematiksel işlemler yapabiliriz.
Maddenin;
Isı = Potansiyel Enerji + Kinetik Enerji
Q = PE + KE
Isı bir enerji olduğuna göre aynı iş gibi aktarım yapabildiğimize göre ısıyıda bir yerden başka bir yere iletebiliriz.
Yunanca karşığı Doğa olan fizik kelimesi bu dönemlerde doğa felsefesi olarak da görülmüş. Diğer bilimlerde doğa ile birebir ilglili olmalarına rağmen fizik bu bilimlerin en temelinde bulunur.
Genel olarak fizik, madde-enerji arasındaki etileşime bakan ve bununla birlikte evrendeki temel olay olguları inceleyen ve bunlara mantıklı akılcı açıklamalar getiren,ulaşılan sonuçları teori ve kanunlarla ortaya koyan bir bilimdir.